Her insan metabolizmasının hem ruhsal anlamda hem de fiziksel anlamda belirli sınırları yer alır. Eğer herhangi bir faktör bu sınırları risk altına sokar ve giderek daha fazla zorlar ise stres adı verilen durum ortaya çıkar. Birey bir bu risk faktörü ile başa çıkamayacağını ya da sorun yaşayacağını düşünürse, yoğun bir şekilde stres yaşamaya da başlar. Stres, bireyi öncelikle psikolojik olarak sonrasında da tansiyon ya da çarpıntı gibi etkiler ile fizyolojik olarak etkiler.
Stres çok uzun bir dönem içerisine yayıldığında fiziksel olarak migren, kardiyovasküler problemler ve ülser gibi sorunlar ortaya çıkarır. Duygusal anlamda ise birey sürekli bir şekilde öfkeli hale gelirken, endişe çok daha yüksek bir noktaya ulaşır ve pesimist (kötümser) bir yapı yaşayabilir. Stresin insan hayatına yayılması ve çok uzun bir süre devam etmesi ise depresyon ve kronik anksiyete gibi problemler hatta değişen fobiler gibi ruhsal problemler doğurabilir.
Yetişkinlerde Stres Nasıl Oluşur?
Yetişkin bir bireyin hayatını ruhsal, zihinsel ve fiziksel olarak etkileyen stres dikkat eksikliği, uyku problemleri ve düşünce bozuklukları dahi oluşturabilir. Doğurabileceği bedensel, zihinsel ve duygusal problemlerin tümü yanında hayata karşı isteksizlik ve anlamsızlık yaşanmasına da neden olabilir. Stresin bu kadar ileri düzeyde oluşması arkasında ise her bireyde farklı nedenler bulunsa da ortak faktörlerden bahsetmek de mümkündür.
Bireyin vücut bütünlüğünü genel anlamda bozabilen stres problemi genellikle sosyal ortamda yaşanan herhangi bir durum, çevrenin etkileri ya da ruhsal stres faktörleri sonrasında ortaya çıkabilir. Örneğin; iş yaşamındaki olumsuzluklar, aile yaşamındaki istenmeyen durumlar veya sosyal yaşamdaki problemler bireyde stres tetikleyicisi olabilir. Ayrıca her birey kendi dünyası içerisinde değişen duygular ve çatışmalar yaşarken strese maruz kalabilir.
Stres insanlığın varoluşundan bu yana her zaman karşılaşabildiği bir durum olarak ele alınmaktadır. Her yaşta stres problemi ile karşılaşma ihtimali bulunsa da özellikle günümüz dünyasında yetişkinlikte stres çok daha büyük bir sorun oluşturmaktadır. Bu çerçevede de bireyin iç dünyası, aile hayatı, ev hayatı, sosyal hayatı ve toplumsal hayatını düzene sokabilmesi için stres ile başa çıkabilmesi gerekir.
Stresle Başa Çıkma Yolları Nelerdir?
Yetişkinlik döneminde bireyin stres ile başa çıkması, depresyon veya anksiyete gibi problemleri çok daha önceden engellemesini sağlayabilir. Hayat boyunca sürekli bir şekilde yaşam koşulları değişebilir, iş koşulları değişebilir ve aile ya da çevrede beklenmedik değişimler yaşanabilir. Bu tip durumların her birine karşı birey kendini hızlı bir şekilde adapte edebilmeli ve zengin bir düşünce tarzı ile hayatına esneklik kazandırabilmelidir.
Hayatını şekillendirebilen ve stres oluşturabilecek faktörlere karşı uyum sağlayabilen bireyler stres ile çok kolay bir şekilde başa çıkabilir. Birey karşısındakini ve çevresini yargılamak yerine onları anlayabilmek, düşmanlık duymak yerine dostluk kurabilmek, mantıktan yararlanmak, olayları iyi ve kötü tüm yönleri ile değerlendirmek, yetişkinliğin olgunluğunu ön plana çıkarmak gibi faktörler sayesinde stresi yönetebilir.