Fizyolojik olarak kızlarda ve erkeklerde farklı şekilde belirlenmiş olsa da genel anlamda her birey için ergenlik dönemi ortalama 11-12 yaşlarında başlayabilmektedir. Genel olarak da 20’li yaşların ilk dönemlerine kadar devam eden ergenlikte hem beden hem ruh hem de psikoloji hızlı bir gelişim süreci içerisine girer. Bu süreç içerisinde değişen gelişim aşamaları ile birlikte ergenlikte farklı ruhsal sorunlar yaşanma ihtimali bulunmaktadır.
Ergenlik Dönemi Ruhsal Sorunları Nelerdir?
Birey için ergenlik sürecinin ne zaman başlayacağı ve bu sürecin ne zaman tamamlanacağı her zaman farklı bir şekilde oluşur. Hatta bu süreçte yaşam, dünya ve çevre ile nasıl bir uyum problemi yaşanacağı, bu problemlerin nasıl alt edileceği ve bu dönem içerisinde bireyin ne tarz öğrenmeler elde edeceği de her birey için farklı bir şekilde gelişir.
Ergenlik, tamamen kişisel bir süreçtir ve bu süreç içerisinde genetik yol ile gelen miras, toplumun kattığı kültürel kazanımlar, yaşam içerisindeki bireysel çelişkiler ve birçok faktör süreci etkileyebilir. Öyle ki bu süreci etkileyen faktörler arasında ev ortamındaki beslenme kültürü ve ailenin nasıl bir eğitim aldığı da yer alır. Tüm bu faktörler de ergenlik döneminde yaşanabilecek ruhsal sorunlar üzerinde önemli etkiler oluşturur.
Bir bireyin ergenlik döneminde yaşayabileceği ruhsal problemler arasında örnek olarak eğitim hayatında karşılaştığı sınav kaygısı, sosyal ortam fobisi, depresyon veya bu yaşlarda yaşadığı bir travma sonrası stres bozukluğu bulunabilir. Elbette bu ruhsal problemler yetişkinlik döneminde de kişinin karşısına çıkarken ergenlik döneminde beklenmedik bir şekilde bireyin bedensel değişim yaşaması ve özellikle kız çocuklarında fiziksel değişimler de ruhsal problemlere neden olabilir.
Ergenlik dönemi hem erkek hem kız çocuklarında özellikle vücut değişimlerinin çok hızlı bir şekilde geliştiği ve süreç boyunca devam ettiği bir dönemdir. Ergenlik döneminde vücutta oluşan gelişimler hem cinsleri ile arasında açık bir yarış ve birbirlerine karşı yabancılaşma gibi durumlar ortaya çıkarırken, değişen ruhsal problemler oluşturabilir.
Ergenlik Döneminde Psikoloji Nasıl Değişir?
Ergenliğin ilerlemeye başladığı orta süreçte bedendeki büyüme belirli bir noktadan sonra devam etse de hızı biraz azalmaya başlar. Bu süreçte hem erkek hem kız çocuklarında artık bedendeki değişimler kabul edilmeye başlanırken, cinsiyet rolleri dolayısıyla yaşayacakları gerilimler ve kaygı da azalmaya başlar. Bu süreç ile birlikte ergenlik sürecindeki bireyler aileden bağımsız olmaya çalışırken, yeni bir kimlik arama ve arkadaş gruplarını daha fazla önemseme çağı başlar.
Ergenlik dönemindeki bağımsızlık süreci arkadaşlara ve gruplara bağlılığı ortaya çıkarırken, bu süreçte aileden uzaklaşarak kendini ispatlama ve hem sevgi hem desteğe ihtiyaç duyma çağı başlamaktadır. İşte bu dönemde ergenlik dönemi ruhsal sorunları içerisinde bireylerin güçsüz hissetmeleri ve yalnız hissetmeleri ve bunun sonucunda da aile ile çatışma problemleri yaşaması görülebilir.
Bilişsel çerçevede birey daha soyut düşünme gücüne sahip olmaya başlarken, bir görevi yerine getirmenin sorumluluğu ile eğlenme ve arkadaşlar ile bir arada olma arasında bir ikilem yaşamaya başlanabilir. Eğitim hayatında başarısızlıklar görülebileceği gibi ergenliğin son döneminde de çatışmalar azalırken daha kolay karar verilebilir ve kişisel olgunluk artış göstermeye başlar.
Karar verme konusunda daha az çelişki yaşamaya başlayan ve yetişkinliğe geçmeye başlayan ergen bireyler, bu son dönemde gerçekçi ve sonuç odaklı çözümler üzerinde durmaya başlar. Çünkü bu dönemde özellikle üniversite hayatının nasıl şekilleneceğine karar verme, bir meslek seçimi yapma, ailenin hayattaki yerini ve sosyal çevrenin hayattaki yerini anlama süreci başlamıştır. Kendini tanıyan ve yeteneklerini artık daha net bir şekilde gören birey, cesur ve kararlı adımlar ile daha düşük cinsel problemler yaşayarak ergenlik dönemini tamamlayabilir.
